Yemen balı iç savaş nedeniyle tükenme tehlikesiyle karşı karşıya
Saflığı ve tedavi edici faydalarıyla bilinen Yemen balı, yıllardır devam eden iç savaş nedeniyle tükenme riskiyle karşı karşıya geldi.
Yemen’de 7 yıldan uzun süredir devam eden iç savaş, bal sektörüne de büyük zarar verdi. Arıcıların, bal yapacak arılara yeterli sayıda kaliteli çiçek bulmaları için ülkedeki farklı vadi ile otlaklar arasında zaman zaman yer değiştirmesi gerekirken, iç savaş ülke içinde seyahati hem zorlaştırdı hem de tehlikeli hale getirdi. Ayrıca yükselen akaryakıt fiyatları arı kovanlarının taşınması konusunda sektöre darbe vurunca, Yemen balı tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
“Arıları beslemek için çiçekli ağaçları olan birçok yer savaş yüzünden erişilmez durumda”
Yemen Arıcılar Kooperatifi Birliği Başkanı ve Sana Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Abdullah Nashir, “Arıcılar ülkede birçok zorlukla karşılaşıyor. Bunlardan ilki arı kovanlarının taşınması sorunu. Ciddi yakıt sıkıntısı nedeniyle benzin fiyatlarının 20 litresi 30 bin Yemen Riyali’ne (yaklaşık 138 ABD doları) çıktı. Şimdi soruyorum, bir arıcı bu durumda arı kovanlarını bir yerden başka bir yere nasıl taşısın? Arıları beslemek için çiçekli ağaçları olan birçok yer ise savaş yüzünden erişilmez durumda. Çatışma alanı olduklarından arıcılar oralara gidemiyor” dedi. Nashir, Sidr ağaçlarının nektarından üretilen Yemen’in ünlü Sidr balı mahsulünün yıldan yıla azaldığına işaret etti.
Bal ihracatı yüzde 50’den fazla azaldı
Yemen, Husi militanlarının bazı kuzey eyaletlerinin kontrolünü ele geçirdiği ve Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin uluslararası alanda tanınan hükümetini başkent Sana’dan çıkarmaya zorladığı 2014 yılı sonundan bu yana iç savaşa sahne oluyor. Suudi Arabistan, Hadi hükümetini desteklemek amacıyla 2015’ten beri Yemen’e müdahale eden Arap askeri koalisyonuna liderlik ediyor. Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun dış ticarete getirdiği kısıtlamalar ve Yemen sınır kapılarının kapatılması, Yemen balının ihracatını sekteye uğratırken, sektöre ağır darbe indirdi. Yemen savaştan önce her yıl en az 900 ton bal ihraç ederken, savaşın başlamasından bu yana ihracat da yüzde 50’den fazla azaldı.
Başkent Sana’da Yemen balı satan Fahd Shai da iç savaşın patlak vermesinden bu yana işinin önemli ölçüde azaldığını ifade ederek, “Ülkemize uygulanan hava, deniz ve kara ablukası nedeniyle bal ihracatı savaştan öncesine göre azaldı” dedi.