Özbekistan’ın tarihi Semerkant şehrinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları 22. Toplantısı sonuçlarına ilişkin ŞİÖ’nün Semerkant Deklarasyonu imzalandı.
Özbekistan’ın Semerkant kentinde yeni inşa edilen “İpek Yolu Semerkant” uluslararası turizm bölgesindeki kongre merkezinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in ev sahipliğinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları 22. Toplantısı sona erdi. Zirveye örgüte üye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, gözlemci ülkeler Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaagiin Khurelsukh, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile davetli liderler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev katıldı.
Semerkant Deklarasyonu imzalandı
ŞİÖ üyesi Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan ve Özbekistan liderleri zirve sonuçlarına ilişkin Semerkant Deklarasyonu’nu imzaladı. Deklarasyonda liderler, ŞİÖ’nün diğer devletlere ve uluslararası kuruluşlara yönelik olmadığını teyit etti ve karşılıklı çıkarları dikkate alarak iş birliğine açık olduklarını kaydetti. Liderler, ekonomik gerçekler dikkate alınarak Dünya Ticaret Örgütü’nün etkinliğinin artırılması ve organizasyonda reform yapılması çağrısında bulundu. Deklarasyonda savunma ve güvenlik alanında iş birliğini geliştirme, terörist ve aşırılık yanlısı örgütlerin tek bir listesini oluşturma niyetlerini beyan eden liderler, ayrıca terörle mücadeleye yönelik örgütün “Barış Misyonu” ortak askeri tatbikatlarının yapılmasının önemini vurguladı.
Kimyasal silah vurgusu
Küresel füze savunma sistemlerinin bazı ülkeler tarafından tek taraflı olarak geliştirilmesini kınayan liderler, bunun uluslararası güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilediğini dile getirdi. Kimyasal Silahların Geliştirilmesi, Üretimi, Stoklanması ve Kullanımının Yasaklanması ve Bunların İmha Edilmesine İlişkin Sözleşme’ye uyulması çağrısında bulunan liderler, uzayın silahlardan arındırılmasından yana olduklarını ve uzayda bir silahlanma yarışının önlenmesini garanti edebilecek uluslararası, yasal olarak bağlayıcı bir belgenin imzalanması gereğini vurguladı. İran’ın nükleer programına ilişkin eylem planının uygulanmasının önemine dikkati çeken liderler, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nın hükümlerine sıkı sıkıya uyulması gerektiğinin altını çizdi.
Zirvede, üye ülkeler tarafından uzun vadeli iyi komşuluk, dostluk ve iş birliği anlaşmasının uygulanması için kapsamlı bir eylem planı da dahil toplam 40 belge imzalandı.
2023 Turizm Yılı ilan edildi
Liderler, Afganistan’da tüm etnik, dini ve siyasi grupların temsilcilerinin katılımıyla kapsayıcı bir hükümete ihtiyaç duyulduğunu kaydetti. Ayrıca “ŞİÖ’nün İyi Niyet Elçisi” unvanını onaylayan liderler, 2023’ü Turizm Yılı ilan etti.
Bu zirvenin ardından ŞİÖ dönem başkanlığı Hindistan’a geçerken, bir sonraki ŞİÖ Zirvesi 2023’te Hindistan’da yapılacak.