ABD’nin İran üzerindeki ekonomik yaptırımlarını ihlal etme, kara para aklama ve bankacılık sahtekarlığı gibi suçlamalar sebebiyle Miami’de tatil yaparken 19 Mart 2016’de gözaltına alınan ve 22 Mart 2016’da da tutuklanan İranlı iş insanı Reza Zarrab, 1,5 sene tutuklu kaldıktan sonra kefaletle serbest kaldı.
Reza Zarrab Nasıl Serbest Kaldı?
ABD’nin İran üzerindeki ekonomik yaptırımlarını ihlal etme, kara para aklama ve bankacılık sahtekarlığı gibi suçlamalar sebebiyle Miami’de tatil yaparken 19 Mart 2016’de gözaltına alınan ve 22 Mart 2016’da da tutuklanan İranlı iş insanı Reza Zarrab, 1,5 sene tutuklu kaldıktan sonra kefaletle serbest kaldı. Kendisi hakkında ABD yargısı hala “serbest kaldı” ibaresini kullanmasa da tüm basında bu şekilde anılan Zarrab, 50 milyon dolarlık teminat mektubu verip 100 bin dolarlık da ödeme yaptı. Zarrab’ın “suçlu” iken “tanık ve itirafçı” pozisyonuna geçerek serbest kaldığı ortaya çıktı.
Ne zaman serbest kaldı?
1,5 sene boyunca ABD’de tutuklu kalan Reza Zarrab hakkında 2017 senesinde bazı haberler çıkmıştı. İran asıllı iş insanı Zarrab’ın serbest bırakıldığı dedikodusu, kısa sürede gündeme oturdu. Fakat New York Güney Bölgesi Başsavcılığı, bu söylenenlerin yanlış istihbarat olduğunu belirterek haberleri yalanlamıştı.
Zarrab’ın hala hapishanede olduğunu belirten ABD New York Başsavcılığı, 11 Eylül 2017’de basınla paylaştıkları haberde, o gün öğle saatlerinde Zarrab’ın hakim karşısına çıkacağını aktarmışlar ve başka bir bilgi paylaşmamışlardı.
Tutuksuz yargılanmak için başvuruda bulundu
İranlı iş insanı Reza Zarrab’ın, “itirafçı” olarak mahkemeye ifade verdiği ve bildiği her şeyi anlatmasının ardından 2018 senesinde kefaret karşılığında serbest kalmak için mahkemeye başvurduğu ortaya çıktı. Zarrab’ın tutuksuz yargılanma talebinin onaylandığı haberleri dünya basınıyla paylaşılsa da kefaret bedelinin ne kadar olduğu o dönemde belirtilmemişti. Zarrab’ın 2018 senesinde serbest kaldığı doğrulanırken bu olayın tam tarihi ise basınla paylaşılmamıştı.
New York Güney Bölgesi Hakimi Richard Berman, Zarrab’ın kefaleti hakkındaki bilgilerin bazılarını paylaşmış; Zarrab’ın 22 Ocak 2018, 17 Temmuz 2018 ve 5 Mayıs 2020 tarihli bazı belgelerinin yayınlanmasına onay vermişti. Yayınlanan bu belgelerde, İranlı iş insanının 2018 senesinde serbest kaldığı belirtilmişti.
Kefalet bedeli 2020’de belli oldu
Hakim Berman, 2020’de yayınladığı yazılı emirle Reza Zarrab’ın kefalet belgesiyle ilgili gizlilik kararını kaldırdığını aktarmış ve bu bedelin 100 bin dolar olarak kayıtlara geçtiği belgeleri yayınlamıştı. Berman’ın yayınladığı belgelerde ayrıca 5 milyon dolarlık teminat mektubunun olması da gündeme bomba gibi düşmüştü.
İzinsiz bir adım atamıyor
Türk gazetecilerinin ulaştığı gelişmelere göre Reza Zarrab’ın serbest kalması konusunda bazı sınırlamalar bulunuyor. Zarrab her ne kadar para karşılığında serbest kalmış olsa da FBI ve soruşturma görevlilerine haber vermeden ve talebi de onaylanmadan konutundan ayrılamıyor. Zarrab, yalnızca federal görevlilerinin kendisine verdiği cep telefonunu ve bilgisayarı kullanabiliyor.
Her adımı, her görüşmesi ve hatta internette ziyaret ettiği her site yakından incelenen Reza Zarrab’ın konutunda ve aracında önceden haber verilmeksizin arama ve inceleme de yapılabiliyor. Federal görevlilerinin Zarrab’ın ikametgahında ne zaman inceleme yapacağı belli olmuyor. İranlı iş insanı, seyahat etmek istediğinde New York ve Florida’nın önceden belirlenmiş bölgelerinde gezebiliyor.
En pahalı restoranlarda görüntülendi
ABD’de tutuklu olduğu dönemde itirafçı olarak kefaletle serbest kalan Reza Zarrab, New York ve Florida’nın en pahalı ve ünlü restoran ve otellerinde görülmeye başlamış ve gece hayatına hızlı bir giriş yapmıştı. 2018 senesinde tekrar görüntülenen Zarrab’ın ne zaman serbest bırakıldığı konusu çok konuşulmuştu.
Gazeteci Ahmet Hakan, 23 Eylül 2018 tarihindeki köşe yazısında Zarrab’ın ne zaman serbest kaldığının cevabını vermişti: “9 Eylül 2017”.
Ahmet Hakan, avukatı Aslı Kazan’ın bu konuyu araştırdığını, Zarrab’ın hangi hapishanede tutuklu bulunduğunu öğrenmek isterken aslında 9 Eylül 2017 tarihinde serbest bırakıldığını öğrendiğini aktarmıştı. Fakat ABD Federal Savcılık Ofisi’nin, Zarrab için “serbest kaldı” ibaresini kullanmadığı çünkü İranlı iş insanının serbest kalmadığı, aslında tanık koruma programından yararlandığı ortaya çıktı. ABD yargısı ise tanık koruma programındaki kişiler için “serbest kaldı” ifadesini pek kullanmıyor. CHP’nin ABD temsilcisinin Zarrab hakkında ulaştığı bilgilerde kendisinin serbest bırakıldığı hakkında hiçbir bilgi bulamamasının sebebi ise bu olarak açıklandı.
Zarrab’ın anlaşması hala ortaya çıkmadı
Reza Zarrab hakkında bu denli üstü kapalı bilgilere ulaşılmasının ardından insanların aklına ne anlaşma yaptığı sorusu takılıyor. Fakat bu anlaşmanın ayrıntıları, Hakim Berman tarafından hala yayınlanmış değil.
İsmini değiştirerek yeni başlangıç yaptı
Reza Zarrab’ın son görüntüleri geçtiğimiz günlerde sosyal medyada hızla yayılmıştı. Zarrab’ın, ABD’nin Florida eyaletinde “Next Level Performance Center” isminde bir şirket kurduğu ve ismini de Aaron Goldsmith olarak değiştirdiği ortaya çıktı.