Irak ve Afganistan’dan Türkiye’ye sığınanlar arasından binlercesinin kimliği, basit gerekçelerle iptal edildi. Son dönemlerde yaşanan olaylarda Irak ve Afganistanlı sığınmacılar, Suriyeli oldukları gerekçesiyle İdlib’e deport edildi. Bu konuda açıklamalarda bulunan Dr. Mehdi Davut, sığınmacıların deport edilmemek için karakollara hiçbir şekilde başvurmadıklarını kaydetti.
Suriye Dernekler Platformu Başkanı Dr. Mehdi Davut, son dönemlerde artan “İdlib’e deport” olayları hakkında konuştu. Göç İdarelerinin çok kısa süre içinde 200 bin sığınmacının kimliğini iptal ettiğini dile getiren Davut, komşusuyla tartışan, trafik kazası yapan ya da evraklarını evde unutan sığınmacıların derhal sınır dışı edildiğini kaydetti.
Afganistan’da doğdu, Türkiye’ye savruldu
1999 senesinde Afganistan’ın Nangarhar şehrinde doğan Hiyali Gül, arkadaşlarıyla ülkesinden çıkmak zorunda kaldı. Binlerce kilometrelik yolu yürüdükten sonra ise soluğu Türkiye’de aldı. 4 arkadaşıyla birlikte geçtiğimiz ay polisler tarafından yakalanan Hiyali, Suriyeli zannedildi ve İdlib’e deport edildi. Şimdi o ve 4 arkadaşı, İdlib’in Kâh bölgesinde esnafın yardımıyla hayata tutunmaya çalışıyor. Gençler, oldukça zor günler geçiriyor.
Geri dönmeye zorlanan Suriyeliler…
Göç İdaresi Başkanı Savaş Ünlü, geçtiğimiz günlerde Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen Doha Forum 2022’ye katıldı. Burada konuşma gerçekleştiren Ünlü, bugüne kadar 500 bin Suriyeli sığınmacının ülkesine kendi isteğiyle döndüğünü dile getirdi. Afganistanlı Hiyali ve 4 Afgan arkadaşının evraklarında “gönüllü olarak dönüş yapan Suriyeli sığınmacı” olarak geçiyor mu bilinmiyor ama bu gençlerin Türkiye’den ayrılmaya zorlanan, Suriyeli zannedilen Afganlılar olduğu biliniyor.
“Suriye’ye gidenlerin yarısı deport edildi”
Suriye Dernekler Platformu Başkanı Dr. Mehdi Davut, resmi kayıtlarda 500 bin Suriyelinin gönüllü olarak dönüş yaptığının gösterildiğini dile getiriyor. Ancak Davut’a göre bu sayının en az yarısı, deport edilen sığınmacılardan oluşuyor. Bir gecede 200 bin Suriyelinin kimliğinin iptal edildiğini iddia eden Mehdi Davut, şunları dile getiriyor: “Suriyeli sığınmacıların kimliklerini iptal ederken basit gerekçeleri öne sürüyorlar. Telefon ve adreslerin güncellenmemiş olması gibi… İnsanlar, kimliklerinin iptal edildiğini SMS üzerinden öğreniyorlar. Türk vatandaşlığı alanlar bile bu durumla karşılaşıyor. Sabah evinden çıkıp işine giden on binlerce Suriyeli, öğle vaktinde ‘kaçak göçmen’ konumuna düşüyor. Suriyeli sığınmacıların çocukları okula gidiyor, anneleri babaları hasta ya da eşleri hamile. Ama basit gerekçelerle tüm kimlikler iptal ediliyor. Pakistan ve Iraklı sığınmacılar da Suriyeli olarak kabul edilip İdlib’e deport ediliyor.”
“Sığınmacı diye kimliğini evde unutamaz mı?”
“Adam evden aceleyle çıkmış, kimliğini unutmuş, polis kontrolüne denk gelmiş. Kimliği yanında olmadığı için sınır dışı ediliyor. Ya da trafik kazası yapınca hemen sınır dışı ediliyor. Bu insanlar sığınmacı diye Suriyeli diye kimliklerini evde unutamazlar mı? Trafik kazası yapamazlar mı? Göç İdaresi’ne göre bunlar mümkün değil. Tüm bu işlemler, plan dahilinde yapılıyor. Suriyeli sığınmacıların rahat etmemelerini, hep diken üstünde olmalarını istiyorlar. Esasında hepsi Türkiye’ye ayak uydurmaya başlamıştı. Burada iş kurmuşlardı. Ancak tüm bu uygulamalar, sığınmacıların uyum sağlama süreçlerine engel. 11 sene boyunca sivil toplum kuruluşları, devlet kurumları ve hayırseverler Suriyeli sığınmacılara sahip çıktı. Ama Göç İdaresi’nin garip uygulamalarıyla bunların hepsinin üzeri örtülüyor.”
“Sığınmacılar, açtıkları davaları kazanıyorlar”
“Adres ve telefon güncellemeleri, bürokrasi sebebiyle aylarca sürüyor. İnsanların yol izin belgeleri de bu süre zarfında iptal ediliyor ve bu sığınmacılar kaçak durumuna düşüyor. Çalışma ve eğitim görme izni olanlar da mağdur oluyorlar. Suç işleyenler cezalandırılmalılar ancak cezalandırmak böyle bir şey değil. Haksızlığa uğrayan Suriyeli sığınmacılar artık karakola bile gidemiyorlar çünkü deport edilmek istemiyorlar. Bu konularda Göç İdaresi aleyhine açılan davalar var. Bu davalar genellikle sığınmacıların lehine sonuçlanıyor.”